Dit is een interessante grafiek voor iedereen, die van winterwemmen houdt of het wil proberen. Het laat heel goed zien wat het risico, de beloning en de ervaring is van in koud water zwemmen afgezet tegen de tijd in het water.
In de grafiek staat geen schaal omdat er veel verschillen zijn tussen individuen. Hoe je koud water ervaart is subjectief en onze tolerantie voor koud water verschilt sterk per persoon. De grafiek laat vooral zien hoe de drie aspecten, risico, voordelen en gevoel veranderen over de tijd. Ook de tijd kan niet precies worden ingevuld omdat dat afhankelijk is van de water temperatuur en individuele factoren.
Hoe verandert het risico van winterzwemmen in de tijd?
De rode lijn staat voor de risico’s van koud water zwemmen. Het begint met een piek: de koud water schok. De hoogte van deze piek hangt af van de water temperatuur, je koud water ervaring en jouw eigen conditie en gesteldheid. De sterkste effecten van de koud water schok duren maximaal 1 tot 2 minuten. Blijf altijd voorzichtig, let goed op tekens van angst en paniek bij jezelf en medezwemmers.
Ben je eenmaal door de koude schok heen, dan zakt het risico. Let wel, zwemmen in koud water is nooit helemaal zonder risico. Blijf alert.
Over de tijd neemt het risico weer toe en blijft toenemen. Eerst worden je ledematen kouder en kouder, dan je lijf en je hersenen. Je raakt onderkoelt.
De grijze lijn is niet wetenschappelijk bewezen. Toch is waarschijnlijk dat je de meeste voordelen voor gezondheid en welbevinden krijgt bij een korte dip. Langer zwemmen is goed voor fitheid, maar in de winter kun je je afstanden beter afleggen in het zwembad. Ga in koud water dippen voor de andere voordelen, voor de lol en voor de gezelligheid. Te koud worden is erg stressvol voor je lijf en doet de voordelen teniet.
Hoe je je voelt is GEEN goed indicator voor het risico.
De gele lijn “hoe je je voelt” is de meest subjectieve, maar wel een heel herkenbare ervaring. In het begin voel je pijn of is het op z’n minst onprettig. Dan volgt een periode dat je je juist geweldig voelt en daarna voel je steeds meer ongemak. Het risico is dat je je weer beter gaat voelen als je echt onderkoelt begint te raken. Dit wil je vermijden. Als je deze grafiek bekijkt, dan zie je dat het beter is om eerder uit het water te gaan, dan je gevoel zegt als je in het water bent. De euforie, die je kunt voelen, is misleidend. Je voelt je heerlijk en wil erin blijven, maar ga er toch maar uit.
Bij winterzwemmen is geen ruimte voor stoer doen en opjutten. Koud water tolerantie is te trainen tot een zeker niveau, maar we zijn niet allemaal Wim Hof. Je stelt je niet aan als je koud water tolerantie laag is. Stoer doen en zo lang mogelijk blijven zwemmen is onnodig risicovol.
Stop dus als je je goed voelt, de risico’s laag zijn en de voordelen nog hoog. Vergelijk jezelf niet met anderen die langer in het water blijven. Geniet van het winterzwemmen en hou het veilig.
Ik heb toestemming van Simon Griffiths om deze grafiek met jullie te delen. Simon is een all round zwemmer en oprichter van het Engelse tijdschrift de Outdoor Swimmer.
Wil je meer lezen over winterzwemmen? Je kunt een gratis e-book downloaden via deze link: